رژیم گاستریت؛ همه چیز درباره آن

آنچه شما باید بخورید اگر دچار بیماری گاستریت هستید یا همون ورم معده و توصیه های رژیم برای کنترل بهتر این بیماری.

گاستریت اغلب باعث یک درد سوزشی در معده می شود که ممکن است در اثر خوردن غذاهای پر چرب، یا تند یا ادویه دار بدتر بشود. نشانه ها و علائم دیگر گاستریت مثل تهوع و نفخ هم شایع هستند. یکی از اولین تغییراتی که در رژیم گاستریت می توانید انجام بدهید این است که می توانید کمک کنید علائم خود را کنترل کنید که حتی به پیشگیری از ورم معده هم کمک می شود. مهم ترین چیز در رژیم گاستریت پرهیز از مصرف غذاهای اسیدی، ادویه دار و غذاهای تند است. و بیشتر غذاها را باید با اسید کمتر و قند کمتر مصرف کنید.

فواید این کار چیست؟

بر طبق اصول بهداشتی و سلامتی بدن ریسک فاکتورها یا عوامل خطری وجود دارد که هر فرد را مستعد ابتلا به این بیماری می کند مثل ژنتیک، عاملی است که تحت کنترل شما نیست بقیه عوامل با تغییر در سبک زندگی شما می توانید آنرا کنترل کنید. علائم شما با مصرف غذاهای خاصی شدید می شود، که خودتان به طور نرمال از این غذاها دوری خواهید کرد.حتی اگر وعده های خاصی هم نباشد که بیماری شما را تشدید کند داشتن مشکلات گوارشی موجود به شما این تجربه را می دهد که بدانید چه غذاهایی با چه مقدار و چه زمانی، غذایی را مصرف کنید به دنبال رژیم گاستریت شما می توانید کمک کنید علائم خود را کنترل کنید و حتی از پیشرفت علائم شما جلوگیری بشود بخصوص عوامل خطر یا ریسک فاکتور داشته باشید.

اگر تشخیص بیماری شما گاستریت باشد باید متوجه باشد آنچه شما می خورید می تواند شرایط شما را بدتر کند. عوارض گاستریت ورم معده می تواند خطرات زیادی را برای سلامتی تان ایجاد کند. مثلا خونریزی معده که خودش کاهش …و کم خونی می شود. مخاط معده دچار آسیب در طول زمان می شود و …به سرطان معده هم افزایش پیدا کند.

How it work؟ یعنی چطوری این مساله کار می کند؟ یا اثر می کند؟

اگر گاستریت دارید درمان های زیادی تحت نظر پزشک باید سعی کنید بگیرید. علاوه بر آن باید نیز تغییرات اساسی در رژیم غذایی خود بدهید. کاهش و یا قطع غذاهایی که می تواند مخاط معده را تحریک کند، در به بهبود علائم شما کمک می کند. یک رژیم خوب در گاستریت، می تواند کمک به پیشگیری از تخریب بافت معده بکند و در ترمیم بافت موثر باشد. وقتی جدار مخاط معده ملتهب می شود شما به حد کافی نمی توانید شیره معده داشته باشید که برای هضم غذا لازم است و تولید نمی شود. حتی موکوس که برای جدار معده لازم است ساخته نمی شود تا بتواند از تخریب بافت معده در برابر اسید معده جلوگیری کند اساسی ترین و مهم ترین هدف از رژیم غذایی درگاستریت کاهش التهاب است. توصیه های کلی که می توانید شما شروع کنید مثل دوری از غذاها و نوشیدنی هایی که باعث تحریک معده می شود مثل قهوه، میوه های اسیدی و غذاهای تند که باید از رژیم غذایی تان کنار گذاشته شود، نه اینکه بتوانید آنها را گهگاهی مصرف کنید.

علاوه بر آن غذاهایی هستند که در لیست موادی هستند که برای معده خوبند ولی برای شما علائم را تشدید می کند. دلیل آن مثلا می تواند آلرژی شما به نوعی از غذاها باشد. بنابراین این به شما کمک خواهد کرد که با پزشک تان با اصول حرفه ای مشاوره کنید و تحت نظر متخصصین و مشاوران تغذیه یک برنامه خاص رژیم که برای هر شخص بهترین است انتخاب شود تا برایتان تنظیم بشود.

بیشتر بخوانید: رژیم های غذایی کاهش وزن و لاغری

طول مدت درمان گاستریت

گاستریت یک شرایط موقت و یا یک حالت مزمن می تواند باشد. بر حسب طول مدت درگیری شما به بیماری گاستریت، هر چه قدر طولانی تر باشد نیاز شما به یک رژیم گاستریت بیشتر خواهد بود و بسته به علائم شما و فاکتورهای مختلف تنظیم می شود و درمان های دارویی نیز در کنار رژیم پزشک تجویز می کنیم.

در مواردی خیلی ساده، اگر عوامل محرک را به حد کافی از شما دور کنیم در بهبودی علائم شما بسیار پیشرفت می کنیم. مثلا اگر شما ایبوپروفن و دیگر داروهای  NSAID_S یعنی داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مصرف کنید؛ گاستریت بر اثر این داروها برای شما در این جور موارد ایجاد شده باشد انتخاب شما باید براساس رژیمی باشد که احتمالا تغییرات دائمی برای خودتان ایجاد کنید. اگر مستعد التهاب معده هستید شما نیاز دارید یک برنامه طولانی مدت دقیق برای کنترل علائم خود داشته باشید.

اگر تجربه علائم ورم معده به طور موقتی وگهگاه در شما ایجاد می شود. می توانیم مدت های خاصی رژیم را رعایت کنید و حتما باید از ابتدا با مشاوره پزشک خود درمان رژیم مناسب را بخواهید.

How to eat؟

چه چیزهایی می توانیم بخوریم و چه چیزهایی نباید بخوریم؟

• چیزهایی که می توانیم بخوریم؟

1- عدس و لوبیاها در حدی که تحمل داریم

2- تخم مرغ، سفیده تخم مرغ، انواع محصولات تخم مرغ که به صورت پخته شده باشد نه سرخ شده.

3- غذاهای دریایی و صدف ولی سرخ نشده

4- عسل

5- سبزیجات با اسیدیته پایین مثل خیار، سیب زمینی سفید، هویج

6- میوه هایی با اسیدیته پایین و قند کم مثل بلوبری، کدو حلوایی، توت فرنگی و سیب

7- پنیر کم چرب

8- غلات و جوی دوسر

9- ادویه جاتی مثل زنجبیل و زردچوبه و نعناع

10- ماست کم چرب

11- غذاهایی حاوی پروبیوتیک

12- برنج

13- گوشت سفید بدون پوست، مرغ و بوقلمون

14- نان با غلات کامل و پاستا

در لیست مقابل ما، غذاهایی هستند که خیلی توصیه نمی شود و نباید مصرف شود:

• میوه های اسیدی که سیتروز دارند با سیترات و یا بعضی سبزیجات مثل پیاز
• الکل
• شکلات
• قهوه و چایی
• ذرت و محصولاتی که با ذرت ساخته می شود مانند آرد ذرت و نان ذرت
• محصولات لبنیاتی
• نوشابه های انرژی زا
• غذاهای پرچرب، فست فود، غذاهایی با ادویه جات تند
• سیر: مقدار کم اش که بتوانید تحمل کنید موردی ندارد
• بستنی، کیک ها و شیرینی ها
• سس ها، مایونز، سس های خامه دار و کرمی
• مغز اجیل ها و یا مغز میوه ها، کره بادام زمینی البته باز هم در مقادیر کم و قابل تحمل اشکالی ندارد
• چیپس، نان تازه، پاستا با آرد سفید تصفیه شده
• گوشت دودی شده
• سودا یا نوشابه های گاز دار
• ادویه جات تند، سس های حاوی فلفل فراوان و بعضی از گیاهان داروئی
• گوجه فرنگی و محصولات آن، آبمیوه و سس هایی که از گوجه فرنگی با ادویه های خیلی تند به کار رفته است.

در ادامه مقاله هر کدام از این غذاها را آیتم به آیتم توضیح می دهیم:

• میوه ها و سبزیجات: میوه ها بخصوص سیترات زیاد داشته باشند در رژیم گاستریت مثل گوجه فرنگی ها بایستی مصرف نشوند. سبزیجاتی اگر به آن ادویه و یا طعم خاصی اضافه می شود مثل پیاز به سختی در معده ای که ملتهب است و این غذاها را تحمل می کند. به جای آن می توانید از سبزیجات و میوه هایی که طبیعی تر و قلیاتی ترند و اسید پایین دارند مثل بری ها، توت فرنگی، سیب و کدو حلوایی و هویج استفاده کنید.

-حبوبات: شما بهتر است از نان هایی که غلات کامل است مصرف کنید. برنج قهوه ای، پاستا و دیگر حبوبات. با وجود این اگر شما علائم گاستریت دارید و هضم این مواد هم مشکل دارید، می توانید به جای آن از برنج سفید و یا سیب زمینی که آسان تر هضم می شود، مصرف کنید.

-غلات، جوی دو سر، کینوآ، مواد مغذی مناسبی هستند. اگر شما گندم نمی توانید بخورید از پاستا یا نانی که از ذرت درست شده دوری کنید، چون برای رژیم گاستریت مفید نیست.

-لبنیات: شما از محصولات لبنی که چربی زیادی دارند، باید بپرهیزید. ماست کم چرب با قند کم که به صورت بسته های پروبیوتیک هستند، باز انتخاب خوبی در رژیم شما هستند، پنیرهایی که نمک کم دارند و در میزان کم قابل تحمل هستند، می توانید مصرف کنید. شما هر نوع سس یا پودینگ ای که سرشار از کرم و خامه هستند باید بپرهیزید.

– پروتئین: تخم مرغ، سفیده تخم مرغ، محصولاتی که از تخم مرغ هستند و منبع سرشار از این پروتئینی می باشند. باوجود این باید خوب پخته شوند و سرخ شده نباید مصرف شود. تخم مرغ را همراه با نمک فراوان یا مواد فرآوری شده یا صبحانه ای که با گوشت ای مثل سوسیس یا خوک همراه با کره باشد، نباید مصرف کنید. از مصرف فلفل سیاه هم دوری کنید.

– گوشت قرمز هنوز ثابت نشده است مثل لوبیا و عدس که سرشار از چربی هستند و به طور متغیر می تواند در رژیم مصرف شود. بهتر است با میزان کم بدون قند اضافی از این مواد استفاده کنید و ببنید که آیا قادر به تحمل مصرف آن هستید یا نه؟

– دسرها: هر غذایی که سرشار از چربی و قند هست باید دوری کنید.شیرینی ها، بستنی، پودینگ هایی که معده را تحریک می کند، باید دوری کنید و مصرف نکنید. در مصرف شکلات هنوز به اثبات نرسیده است. سعی کنید شیرین کننده هایی که قند اضافی ندارد، استفاده کنید. از عسل، زنجبیل، نعناع و زردچوبه ای که برای سیستم گوارشی خوب است، استفاده کنید.

– نوشابه ها: بعضی از افراد با گاستریت خفیف می توانند چای یا قهوه را تحمل کنند.

– شیر کم چرب، عسل می تواند به چای اضافه کنید. در مجموع نوشیدنی هایی که اسید فراوان دارد، برای رژیم گاستریت مورد تایید نیست. نوشیدنی های سرد با شکر زیاد مثل سودا، نوشیدنی های انرژی زا مورد تایید نیست. آبمیوه های اسیدی مثل آب پرتقال و دیگر میوه های سیتراتی مثل آب گوجه فرنگی موردتایید نیست. بعضی از آبمیوه ها ممکن است خیلی خوب باشند اما چیزهایی را بنوشید که شکر یا همون کربوهیدرات و قند کمی داشته باشند.

– از نوشیدنی های الکلی دوری کنید. مثل شراب، آب جو کوکتل ها. اگر الکل می خورید پزشک به شما توصیه اکید خواهد کرد که آن را متوقف کنید در صورتی که گاستریت و یا ورم معده دارید.

زمان های توصیه شده

اگر سیستم گوارشی شما تحت استرس شد یا به خوبی عمل نکند. شما ممکن است نیاز باشد که تغییری در زمان خوردن وعده های اصلی و اسنک یا میان وعده های خودتون بدهید به میزان کمتری غذا بخورید و دفعات زیادتر در یک روز، تا اینکه در سه وعده به حجم زیاد مصرف غذا داشته باشید. اگر این حجم غذایی که در هر وعده است برای شما کافی نباشد و شما احساس گرسنگی کردید حتما از میان وعده های بیشتری در طی روز استفاده کنید. قسمت بعدی مقاله modification  است.

اگر شما یک مشکل مزمن پزشکی دارید که مجبورید از داروهای خاصی استفاده کنید و یا مثلا از آلرژی و یا غذاهای خاصی آلرژی دارید مثل شیر آنها را باید از رژیم خودتون حذف کنید و محدود کنید. اگر شما بیماری سیلماک دارید و گلوتن و گندم را حساسیت دارید نباید مصرف کنید. باید انتخاب های ویژه ای داشته باشید مثلا پاستاهایی که از ذرت درست شده برای رژیم گاستریت مناسب نیست. اگر مجبورید بعضی از غذاها را از رژیم خودتان حذف کنید می توانید در ابتدا با کاهش آن شروع کنید تا اینکه کاملا آن را حذف کنید.

میزان خیلی کم از غذاهایی که نباید مصرف کنید ممکنست مشکلی برای شما به وجود نیاورد. در زمان های خاصی از زندگی شما نیازهای غذایی تان ممکنست تغییر کند. مثلا اگر در دوران حاملگی یا شیردهی هستید این زمان نیازهای تغذیه ای شما بسیار زیاد خواهد شد. در همین زمان است که شما علائم گوارشی خواهید داشت مثل گاستریت، ورم معده.

اگر از قبل هم داشتید در این شرایط بسیار تشدید می شود که در این دوران باید شما مطمئن شوید که غذای کافی بدست می آورید و علائم شما تحت کنترل شماست و شما نیاز دارید که در رژیم تان انعطاف پذیر باشید. درواقع بگذارید بدن شما راهنمای شما باشد . از غذاها قبل از آنکه شما آنها را کنار بگذارید شاید برای شما ناراحت کننده باشد، شما تمایل به مصرف غذاهای خاصی داشته باشید. بعضی از مشکلات سلامتی مثل دیابت تیپ 2 ممکنست در رژیم شما اثر بگذارد در حالی که در رژیم گاستریت توصیه می شود که مواد قندی نخورید اگر شما دیابت دارید ممکنه دچار حالتی به اسم هیپوگلاسمی یعنی پائین آمدن قندخون بشوید که پزشک به شما حتما توصیه می کند رژیم شما کمی باید غذاهای شیرین داشته باشد

اگر شما یک یا چند مشکل پزشکی داشته باشید باید حتما با مشاوره تغذیه و مشاورین تغذیه مطمئن بشوید که چه جیزهایی باید خورده شود تا انرژی کافی به بدن تان برسد و تغذیه درست ضامن سلامتی خوبی برای بدن تان باشد.

نکات آشپزی

مهم ترین چیز در ذهن شما اینه که چگونه غذا را آماده و طبخ کنید که هر گونه غذای سرخ شده، پرچرب و یا خیلی شیرین باید کنار گذاشته شود. خوردن غذاهای فست فود را کنار بگذارید و بیشتر غذاها به صورت بخارپز، پخته شده و روش هایی که در حد امکان تحریک معده را کم تر کند.

هر موقع که شما گوشت یا تخم مرغ یا سبزیجات را آماده می کنید مهم این است که در فکر این باشید که موادی که برای تهیه این غذاها به آنها اضافه می کنید باعث تحریک معده نشوند. غذاهای تند بعضی از ادویه جات بسیار برای معده محرک است. همیشه به مواد افزودنی توجه کنید که چه ادویه هایی در آن به کار گرفته شدند. سیر، فلفل سیاه می توانند محرک باشند. میزان زیادی کره، سس های پاستای گوجه فرنگی که پر از خامه باشد، کمتر مصرف کنید.

سعی کنید از روغن های سالم مثل روغن زیتون استفاده کنید

توصیه های کلی تغذیه

در کل غذاهای زیادی در لیست مان گزارش شد که شما می توانید بخورید ولی در حین مصرف غذاها، تعدادی را به طور کامل باید حذف نمائید و یا کم کنید. شیرینی ها و یا فست فود که در دنیای مدرن بسیار مورد قبول است در صورتی که حذف این غذاها وافعا تغییر بسیار بزرگی در کاهش علائم شما خواهد گذاشت. امروزه غذاهای فراوری شده که سرشار از چربی، قند و نمک است پرهیز کنید تا سلامتی شما برگردد.

توصیه کلی ایمنی ( در امان بودن) در رژیم گاستریت این است که برای اکثر افراد لازم نیست که کل غذاها محدود شود. برنامه غذایی شما بر حسب رژیم خاصی که برای هر فرد در نظر گرفته می شود برنامه ریزی می شود برحسب تحمل هر فرد

اگر به طور مزمن گاستریت دارید و تحت درمان پزشکی هستید که باید درمان رژیمی خاصی هم بگیرید غذاها بر حسب ذائقه و نیازهای هر شخص باید مصرف شود. درمان داروئی نیز تحت نظر پزشک نیز باید تجویز شود.

گاستریت می تواند دردناک باشد اما بعضی تغییرات وجود دارند که شما می توانید به طور قابل ملاحظه ای علائم خودتان را تغییر دهید و از شرایطی که علائم را تشدید می کند پیشگیری کنید. خوردن غذاهای سالم و دوری از چیزهایی که التهاب را تحریک می کند مثل چربی ها یا مواد اسیدی بپرهیزید، چون علائم شما را خیلی کمتر می کند. چون از التهاب مخاط معده و تحریک آن پیشگیری می کند. هر چقدر درمان دارویی پزشک به شما بدهد اگر شما غذا  و یا نوشیدنی هایی مصرف کنید که مناسب نیست، داروها اثر نمی کند.

آخرین نتیجه از این مقاله این است که رژیم گاستریت علاوه بر داروی مناسبی که مشاوره تغذیه به شما می دهد یک تغذیه مناسب به شما می دهد که این تغذیه براساس نیازها و علائق شخصی شما تنظیم می شود و شما می توانید به یک بهبودی بسیار خوبی برسید.