رژیم غذایی دوکان یکی از انواع رژیم های غذایی کاهش وزن است. رژیم دوکان یک رژیم غذایی با پروتئین بالا است که توسط پیر دوکان در فرانسه در دهه 1970 طراحی شد. رژیم دوکان یک رویکرد 4 مرحله ای دارد که بر لیستی از 100 غذای مجاز متمرکز است. چهار مرحله حمله، کروز، تثبیت و تثبیت نامیده می شوند. سوالی که به طور پرتکرار از سوی مراجعه کننده گان پرسیده می شود این است که آیا من این رژیم یعن رژیم دوکان را امتحان کنم یا خیر؟ سوالی که بیماران می پرسند آیا رژیم خوبی است؟
رژیم غذایی دوکان
رژیم دوکان رژیمی با پروتئین زیاد و کربوهیدرات کم است که طراحی آن توسط پیر دوکان پزشک فرانسوی است. برحسب روش دوکان از نظر تاریخچه این رژیم از جامعه شکارچی گرفته شده است. اصلی ترین روش معیشت شکارچی ها تغذیه مستقیم از گیاهان خوراکی و حیوانات وحشی است. این جامعه در جستجوی گیاه و در پی شکار حیوان است. شکارچی ها تلاشی برای ایجاد کشتزار ها و اهلی کردن حیوانات نمی کنند.
رژیم غذایی دوکان حاوی 100 نوع غذاست که هم پروتئین و هم سبزیجات دارد. هر شخصی می تواند تا جایی که دوست دارد از این 100 نوع غذا بخورد. این رژیم با کاهش وزن ارتباط دارد. در این رژیم فرد مواد غذایی با پروتئین بالا استفاده می کند و میزان کربوهیدرات و چربی خودش را کم می کند. بیشتر تمرکز روی غذاهای طبیعی است تا غذاهایی بسته بندی شده. در این رژیم فرد را به انجام فعالیت های ورزشی تشویق می کنند.
رژیم غذایی دوکان براساس این تئوری استوار است که خوردن پروتئین زیاد می تواند به افراد کمک کند که وزن شان را از دست بدهند. این موضوع به این دلیل است که اولاً گوشت بدون چربی و غذاهای با پروتئین بالا که کالری های کمتری دارند مراجعه کننده استفاده می کند. با خوردن پروتئین بالا به افراد کمک می شود که افراد احساس سیری کنند و این پروتئین های قابل هضم انرژی بیشتری تولید می کنند تا بدن ما بتواند کالری های بیشتری بسوزاند. محدود کردن کربوهیدرات و چربی در بدن یک وضعیت روزه داری و یا گرسنگی ایجاد می کند که باعث می شود بدن ذخایر چربی خودش را بسوزاند.
معایب رژیم دوکان
تحقیقات و پژوهش ها نشان می دهد که این رژیم سلامت بدن افراد را به خطر می اندازد و باعث ایجاد بیماری هایی می شود. مثل بیماری های کلیوی و یا کبدی. متخصصین بر این باورند که این رژیم کل مواد غذایی مورد نیاز بدن را تامین نمی کند.
فازهای مختلف رژیم لاغری دوکان
فاز 1 – حمله
فاز حمله فاز اول است. مرحله حمله برای شروع سریع کاهش وزن و کمک به رژیم گیرندگان برای کاهش وزن سریع (2 تا 3 کیلوگرم در هفته اول) طراحی شده است. در طول این مرحله، رژیم گیرندگان مجازند تا جایی که می توانند از فهرستی از غذاهای با پروتئین بالا بخورند. مانند تمام مراحل این رژیم، خوردن سبوس جو هر روز اجباری است و در این مرحله 1 و نیم قاشق غذاخوری آن در روز است. فعالیت بدنی در این مرحله 20 دقیقه در روز است، به عنوان مثال. پیاده روی
این فاز شامل استفاده از انواع مواد غذایی با پروتئین خالص است که باعث کاهش وزن سریع می شود. در این روش با استفاده از پروتئین های با کیفیت بالا یک متابولیسم در بدن شروع می شود که با وجود این اگر چه کالری های زیادی مصرف می شود این پروتئین حذف می شود و متخصصین تغذیه موافق اند که هیچ مواد غذایی ای مشخص نیست که این روند را شروع کند با وجوداین ورزش همراه با این رژیم یک اثر قوی دارد. افرادی که در این فاز وزن از دست می دهند چون کربوهیدرات را کم می کنند آب از بدن شان دفع می شود و این منجر به کاهش وزن سریع در افراد می شود.
فاز حمله 2 تا 5 روز طول می کشد ولی افراد حدوداً 7 روز طول می کشد تا به کاهش وزن برسند. در این فاز حدود 68 مورد پروتئین خالص است که افراد می خورند که شامل همه منابع پروتئین ها، گوشت های کم چرب، ماهی، گوشت سفید مثل مرغ و تخم مرغ، پنیر و لبنیات بدون چربی می باشد.
انتخاب های شما باید شامل چربی های کم و بدون هیچ نوع مواد قندی باشد. هر شخص می تواند تا جایی که می تواند هر چقدر که می خواهد غذا بخورد و هیچ اندازه گیری کالری نیز انجام نمی شود. در این فاز لازم است که حداقل یک و نیم قاشق غذا خوری سبوس جوی دو سر هم روزانه مصرف کنید که این جو حاوی فیبر بالایی است که کل این کربوهیدرات حذف می شود.
غذاهایی با فیبر بالا احساس گرسنگی را متوقف می کنند. در این فاز هر فرد روزانه به نوشیدن یک و نیم لیتر آب و 20 دقیقه ورزش روزانه نیاز دارد. فاز دوم فاز سخت است. این فاز هدفش این است که وزن بدن فرد به تدریج با اضافه کردن 32 نوع سبزی به رژیم کاهش پیدا کند. افراد می توانند 100 نوع غذا در لیست خودشان داشته باشند.
اگرچه یک روز هایی صرفاً پروتئین مورد استفاده قرار می گیرد. در روز های دیگر پروتئین را همراه با سبزی استفاده می کنند. طول مدت این فاز هم بستگی به این دارد که فرد چقدر می خواهد وزن از دست بدهد.
فاز 2 – کروز
مرحله کروز برای کاهش وزن متوسط تر طراحی شده است، مرحله ای که رژیم گیرندگان تا زمانی که به هدف کاهش وزن خود نرسند در آن می مانند. در طول این مرحله، و همچنین محصولات با پروتئین بالا که در مرحله حمله مصرف می شوند، رژیم گیرندگان همچنین می توانند سبزیجات را از یک لیست مشخص مصرف کنند. هر هفته شامل روزهای پروتئین خالص و روزهای پروتئین به علاوه سبزیجات است. مصرف روزانه سبوس جو دو سر از 1/5 به 2 قاشق غذاخوری در روز افزایش می یابد. مانند بسیاری از رژیم های غذایی دیگر از این نوع، از سبزیجات نشاسته ای و همچنین سبزیجاتی که چربی بالایی دارند (مانند آووکادو) اجتناب می شود. ورزش در این مرحله به 30 دقیقه در روز افزایش می یابد. در طول این مرحله، کاهش وزن حدود 1 کیلوگرم در هفته پیش بینی می شود.
فاز 3 – تحکیم
مرحله تثبیت برای کمک به افرادی که رژیم دارند در برنامه باقی بمانند و در نتیجه شانس بازیابی وزن از دست رفته به اضافه وزن بیشتر را کاهش می دهد (به نام ریباندینگ) طراحی شده است. این کار با افزودن غذاهای ممنوعه قبلی (مانند نان سبوس دار) در مقادیر محدود به رژیم غذایی انجام می شود و اجازه می دهد تا حداکثر دو وعده غذایی “جشن” در هفته وجود داشته باشد. و هر پنجشنبه باید یک روز پروتئین خالص باشد. مصرف روزانه سبوس جو دوسر باقی می ماند. 2 قاشق غذاخوری در روز ورزش اندکی کاهش می یابد و به 25 دقیقه در روز می رسد.
فاز 4 – تثبیت
مرحله نهایی تثبیت است. در طول این مرحله (اگر بتوانید آن را فاز بنامید) هدف از آن کاهش وزن نیست، رژیمخواران میتوانند هر چه میخواهند بخورند به شرطی که روز پنجشنبه هر هفته یک روز پروتئین خالص داشته باشند، هر روز 3 قاشق غذاخوری سبوس جو دو سر بخورند و هر روز 20 دقیقه پیاده روی کنند. ، و تا جایی که امکان دارد از پله ها بالا بروید .
مانند تمام رژیم های غذایی محبوب، این رژیم نیز توسط کتاب ها، دستور العمل ها و محصولات کاهش وزن مرتبط پشتیبانی می شود.
هدف این است که دوباره وزن ما زیاد نشود و در وضعیتی که رسیده است تثبیت شود. به شخص اجازه داده می شود که از غذاهای نشاسته دار استفاده کند. غذاهای نشاسته دار هر روز می تواند مورد استفاده قرار گیرد و در کنار آن مقدار نامحدود پروتئین، یک عدد میوه، یک ونیم تکه پنیر، دو برش از نان و غلات کامل، دو بشقاب غذای نشاسته دار و یک یا دو وعده تفریحی یا آزاد استفاده کنند.
در این فاز لازم است که در هفته رژیم کاملاً با پروتئین باشد که ترجیحاً هر روز پروتئین را در مواد غذایی لحاظ می کنند. در این فاز نیز روزی 20 دقیقه ورزش نیز در روز باید انجام شود. فاز چهارم فاز پایدارسازی (پایداری) است. یعنی وضعیت در برنامه طولانی مدت پایدار شود. در کنار رژیم این ها باید لحاظ شود:
- سه قاشق غذا خوری غلات جو دو سر به طور روزانه
- تا حدی که می توانید از پله ها بالا بروید
- یک روز در هفته را مشخص کنید که در آن غذا با پروتئین خالص مصرف کنید
- هروز 20 دقیقه باید ورزش کنید
- روزانه یک ونیم لیتر نوشیدن آب
فاز پایداری یک برنامه طولانی مدت است که یک قسمت از سبک زندگی شما می شود. با این دیدگاه افراد می توانند از شیرین کننده های مصنوعی، آدامس بدون قند، ادویه جات و سرکه هم استفاده کنند. در این رژیم توصیه می شود که از مولتی ویتامین و مواد معدنی هم استفاده کنند.
هفت مرحله برای شروع رژیم دوکان
هفت مرحله برای شروع رژیم دوکان وجود دارد:
1. وزن واقعی خود را محاسبه کنید (وزن هدف خود و بر اساس انتظارات کاهش وزن در هر مرحله، طولی را که باید در سه مرحله اول باشید محاسبه کنید).
2. دلایلی که می خواهید وزن کم کنید (انگیزه های خود) را یادداشت کنید.
3. در مورد برنامه های خود برای کاهش وزن و معاینه با پزشک خود صحبت کنید.
4. در مورد منابع بالقوه حمایت مانند خانواده، دوستان، انجمن های کاهش وزن و غیره فکر کنید.
5. تاریخ شروع را تعیین کنید.
6. تمام وسوسه ها را از انبار و یخچال خود حذف کنید و آنها را با غذاهایی از لیست غذاهای مجاز پر کنید.
7. تصمیم بگیرید که چگونه می خواهید رژیم دوکان را دنبال کنید (به تنهایی، با استفاده از کتاب رژیم غذایی دوکان، با یکی از دوستان یا اعضای خانواده)
آیا رژیم غذایی دوکان کارساز است؟
به دنبال یک رژیم حاوی پروتئین بالا ممکن است که وزن کم شود اما تحقیقات ثابت کرده است که این کاهش وزن می تواند سالم نباشد. بر اساس مطالعه ای در سال 2014 رژیم پر پروتئین ممکن است که کاهش وزن را تسریع کند اما به دلایل زیادی مثل:
- به فرد کمک می کند برای ایجاد احساس سیری در او
- کمک می کند به کاهش سطح هورمون گرسنگی به نام گرلین
- پیشرفت ایجاد می شود برای افزایش سطح تعادل در میزان گلوکز در بدن
- افزایش ادرار کردن و از دست دادن مایعات در بدن
با وجود این در تحقیقات متوجه شدند که محدودیت رژیم در مواد غذایی خاص مثل میوه ها و حبوبات به طور کامل در جنبه تغذیه صحیح نیست و این مساله مشکل ساز خواهد بود. این درست نیست که رژیمی که فرد می گیرد همه وعده های غذایی از نشاسته تامین شود.
دومین مساله این این است که اولین کاهش وزن به دلیل کمبود آب است که این مساله موقتی است.
سومین مساله این که پروتئین های کم چرب نیز مثل مرغ و ماهی نیز گران هستند و شاید هر کسی نتواند از پس این رژیم برآید.
قوانین این رژیم محدود کننده است و در دراز مدت انجام این رژیم برای فرد مشکل ساز است.
ریسک ها و خطرات رژیم با پروتئین بالا
تحقیقات ثابت نکرده است که رژیم های با پروتئین بالا یک دیدگاه سالم برای کاهش وزن باشد. برحسب مهارت های سلامت در انگلیس رژیم دوکان از نظر تغذیه در تعادل نمی باشد. این رژیم می تواند میزان احتمال ابتلا به مشکلات پزشکی را در طولانی مدت بالا ببرد اگر افراد به این روش ها و قوانین رژیم دوکان پیش بروند و از این الگو استفاده کنند. در مطالعه ای در سال 2014 روشن شد رژیم دوکان (افزایش میزان خوردن پروتئین) در مقایسه با رژیم غرب احتمال ابتلا به بیماری های متابولیک را بالا می برد. رژیم دارای پروتئین بالا می تواند برای کلیه ها استرس ایجاد کند که باعث تولید مواد زائد زیادی می شود که باید این پروتئین ها را هضم کنیم. در مطالعه ای در سال 2015 روشن شد رژیم دوکان در دراز مدت، منجر به ایجاد خطرات زیادی در بدن می شود مثل بیماری های کلیوی، کبدی و پوکی استخوان و ایجاد بیماری قلبی و عروقی.
بنابراین در نهایت باید بگوییم که رژیم دوکان با پروتئین بالا و کربوهیدرات کم است، گرچه به کاهش وزن سریع می انجامد اما مطالعات و پژوهش ها به این اصل استوار است که به دنبال این رژیم عوارض پیچیده ای ایجاد می شود. بنابراین بهتر است که پیش از انجام رژیم دوکان با بهترین متخصصین تغذیه مشاوره داشته باشید و راهنمایی هایی ایشان را در مسیر کاهش وزن استفاده کنید تا الگوی صحیحی برای رژیم خود انتخاب کنید.
نتیجه
رژیم دوکان شباهت زیادی به بسیاری از رژیم های غذایی دیگر دارد. جذابیت اصلی آن، برای برخی، این است که شما می توانید هر چقدر که می خواهید از غذاهای پروتئینی مجاز بخورید. اما اگر به این فهرست نگاهی بیندازید، ما گمان میکنیم که اکثر مردم اکثر غذاهای فهرست را نمیخورند، بنابراین انتخاب واقعی غذاها بسیار کمتر از آن چیزی است که در نگاه اول به نظر میرسد.
از آنجایی که رژیم دوکان بسیار رژیمی است، ممکن است گزینه خوبی برای افرادی باشد که به یک برنامه بسیار ساختاریافته نیاز دارند. برای کسانی که قدرت اراده ندارند، احتمالا اینطور نخواهد بود.