چاقی مفرط یا چاقی بیمارگونه نوعی بیماری است که شما در آن دارای شاخصی برای تخمین BMI بالاتر از 35 هستید. BMI در اندازه گیری توده چربی بدن شما استفاده می شود و می تواند به شما در تعیین اندازه گیری وزن مناسب برای اندازه بدن کمک کند. البته کامل نیست ولی به شما کمک می کند ایده کلی از محدوده وزن ایده ال به نسبت قد خود داشته باشید. در این مقاله از سایت دکتر سپیده مدعی نما، مشاوره تغذیه و رژیم درمانی به موضوع چاقی مفرط می پردازیم:
چه عواملی باعث چاقی مفرط می شود؟
هنگام غذا خوردن، بدن شما از کالری مصرفی برای اداره بدن استفاده می کند. حتی در زمان استراحت بدن برای پمپاژ قلب یا هضم غذا به کالری نیاز دارد. اگر از این کالری ها استفاده کنید، بدن آنها را به عنوان چربی ذخیره می کند. اگر همچنان کالری بیشتری بخورید که بدن بتواند در طول فعالیت های روزانه و ورزش استفاده کند، بدن باز هم ذخیره چربی خواهد کرد. چاقی و چاقی بیمار گونه در واقع نتیجه ذخیره شدن بیش از حد چربی در بدن شما است. برخی از داروها مانند داروهای ضد افسردگی می توانند باعث افزایش وزن شوند شرایط پزشکی مانند کم کاری تیرویید هم می توانند باعث افزایش وزن شوند. اما معمولا می توانیم آنها را مدیریت کنیم تا منجر به چاقی نشود.
چه کسی در معرض خطر چاقی مفرط است؟
هر کسی می تواند کالری بیشتری دریافت کند، بدنش چاق می شود. برخی از مطالعات نشان داده است عوامل ژنتیکی در نحوه ذخیره انرژی بدن شما نفش دارد. تحقیقات بیشتری برای کشف بیشتر رابطه بین ژن ها و وزن در حال انجام است. بسیاری از عوامل رفتاری در چاقی نقش دارد از جمله عادات غذایی و سقف فعالیت روزانه شما. بسیاری از افراد در کودکی عادات غذایی خود را بروز می دهند. در آنها حفظ وزن مناسب با افزایش سن به مشکل بر می خورد. شما در بزرگسالی ممکن است در کار خودتان بی تحرک باشید و وقت کمتری برای ورزش، برنامه ریزی غذا و فعالیت بدنی داشته باشید. عوامل دیگری مانند استرس، اضطراب و کمبود خواب هم می تواند منجر به افزایش وزن شود. یا افرادی که سیگار را ترک می کنند، معمولا یک افزایش وزن موقت را تجربه می کنند.
زنان همچنین ممکن است در از دست دادن افزایش وزنی که در دوران بارداری پیدا می کنند، با مشکل روبرو باشند. یا ممکن است در دوران یایسگی اضافه وزن پیدا کنند. این عوامل لزوما منجر به چاقی بیمارگونه نمی شود. اما مطمینا می تواند در بروزش نقش داشته باشد.
تشخیص چاقی بیمارگونه
پزشک معاینه بالینی انجام می دهد و از شما درباره تاریخچه وزن و تلاش های خود برای کاهش وزن می پرسد. آنها از شما درباره عادات غذایی، ورزش و سابقه پزشکی شما سوال می کنند.
محاسبه BMI:
زمانی محاسبه می شود که وزن شما بر حسب کیلوگرم بر قد شما به متر مربع تقسیم می شود. دسته های چاقی مربوط به BMI در دامنه های زیر وجود دارد:
– کمبود وزن: زیر 18.5 درصد
– طبیعی: 18.5 تا 24.9 درصد
– اضافه وزن: 25 تا 29.9 درصد
– چاقی کلاس 1: 30 تا 34.9 درصد
– چاقی کلاس 2 (چاقی بیمار گونه): 35 تا 39.9 درصد
عوارض چاقی بیمارگونه
چاقی یکی از نگرانی های سلامتی است. بدون درمان مناسب، چاقی می تواند موجب سایر مشکلات جدی سلامتی شود. مثل ارتروز، بیماری های قلبی، ناهنجاری های چربی خون، سکته، دیابت نوع 2، اکنه خواب یعنی وقتی شما به طور دوره ای، تنفس را هنگام خواب متوقف می کنید. مشکلات تولید مثل، سنگ صفرا، برخی سرطان ها، سندرم هيپوونتيلاسيون ناشي از چاقي، سندرم متابولیک.
درمان چاقی مفرط یا بیمارگونه
چندین گزینه درمانی متفاوت برای مقابله با چربی های بیمارگونه وجود دارد:
رژیم و ورزش
هیچ اطلاعاتی در مورد موثرترین روش القای کاهش وزن در طولانی مدت وجود ندارد. اما یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم کلیدهای سلامتی کلی هستند. همچنین ممکن است ابزار مدیریت استرس را که می تواند به جای پرخوری با میان وعده در اوقات استرس زا، استفاده شود، یاد بگیرید.
شما باید با پزشک و یک مشاوره تغذیه همکاری کنید تا اهداف واقع بینانه ای تعیین کند برای شما تا به شما کمک کند تا با رژیم غذایی و ورزش به آرامی وزن خود را کم کنید. یافتن حمایت دوستان، خانواده یا جامعه به منظور تغییراتی در سبک زندگی منجر به کاهش وزن در طولانی مدت می شود، می تواند خیلی مفید واقع شود.
داروهای کاهش وزن
در برخی موارد، ممکن است داروهای کاهش وزن تجویز شود. این داروها ممکن است باعث کاهش وزن شود. اما اکثر افراد با قطع مصرف دارو، وزن خود را دوباره به دست می آورند. مکمل های گیاهی و بدون نسخه بسیاری وجود دارند که ادعا می کنند به شما در کاهش وزن کمک کند، اما بسیاری از ادعاها تایید نشده است.
عمل جراحی
اگر روش های دیگر کاهش وزن را امتحان کردید و به نتیجه نرسیدید و در حفظ لاغری طولانی مدت خود موفق نبودید، ممکن است جراحی گزینه ای برای درمان چاقی باشد. این اغلب می تواند به کاهش خطر بیماری های دیگر به عنوان مثال دیابت، بیماری های قلبی و اکنه خواب که با چاقی شدید همراه است می تواند کمک کند. جراحی ممکن است عوارض ایجاد کند و شما باید با پزشک خودتان صحبت کنید، تا مشخص شود این گزینه برای شما مناسب است یا نه؟ جراحی های کاهش وزن دو نوع متداول دارند که برایتان توضیح می دهیم.
این ها به عنوان ابزاری برای تشخیص چاقی، مورد استفاده قرار می گیرد. ولی BMI در برآورد چربی بدن شما، محدودیت هایی دارد. به عنوان مثال ورزشکاران به دلیل توده عضلانی بالاتر، ممکنست وزن بالایی داشته باشند.
آنها می توانند در محدوده چاقی یا چاق قرار بگیرند. اما در واقع BMI آنها در محدوده ایست که مقدار کمی چربی در بدن دارند. برای همین پزشک شما ممکنست آزمایشات دیگری برای تعیین دقیق چربی بدن استفاده کند.
محاسبه درصد چربی بدن
برای محاسبه درصد چربی بدن ممکن است آزمایش پوستی انجام شود. که در این روش پزشک ضخامت یک چین پوست از بازو، شکم یا ران را با کولیس اندازه گیری می کند. روش دیگر برای آزمایش درصد چربی بدن شامل امپدانس بایو الکتریک است که غالبا با استفاده از یک ترازوی خاص انجام می شود. بدن می تواند با استفاده از تجهیزات ویژه ای با محاسبه جابه جایی اب یا هوا با دقت خیلی بیشتری اندازه گیری شود.
سایر آزمایشات پزشک شما ممکن است آزمایش خون اضافی را برای یافتن مشکلات هورمونی یا سایر مشکلات پزشکی شما که می تواند باعث افزایش وزن شما باشد، تجویز کند.
جراحی باند معده (باندینگ)
در این روش جراح نواری را در اطراف قسمت بالای معده شما قرار می دهد. این امر با ایجاد احساس سیری بعد از خوردن مقدار کمی غذا و میزان غذایی که می توانید همزمان بخورید، محدود می کند.
جراحی بای پس معده یا اسلیو
این جراحی با دور زدن بخشی از معده و روده کوچک، نحوه سفره غذایی رو گه می خورید از طریق دستگاه گوارش تغییر می دهد. هنگامی که غذای کمتری می خورید باعث احساس سیری می شود.
جلوگیری از چاقی بیمارگونه
چاقی مفرط از شرایط بالقوه تهدید کننده زندگی است. یک سبک زندگی سالم، که شامل یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم باشد، برای جلوگیری از چاقی مهم است.
رژیم و ورزش: افرادی که مبتلا به چاقی مفرط هستند، باید از رژیم های مد اجتناب کنند و در عوض بر تغییر رفتارهای غذایی خود تمرکز کنند. توصیه های ما شامل این موارد است:
- میوه ها و سبزیجات بیشتری را به رژیم غذایی شان اضافه کنند.
- خوردن وعده های غذایی کوچک تر
- کالری حساب کنند.
- با ذهن شان غذا بخورند.
- محدود کردن چربی های اشباع و چربی های ترنس و قندهای تصفیه شده
- فعالیت بدنی برای سلامت کلی مفید است و به ویژه اگر سعی بر کاهش وزن دارید، بسیار مهم است برای شروع کاهش وزن بیش از 3 ساعت در هفته، ورزش متوسط تا شدید انجام دهید. فعالیت شدید، ضربان قلب شما را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد.
- قبل از شروع هر برنامه ورزشی شدید حتما با پزشک خود مشورت کنید. نمونه هایی از فعالیت بدنی مفید مثل دویدن یا آهسته دویدن، شنا کردن، پرش با طناب، پیاده روی سریع و دوچرخه سواری است.
- ورزش متوسط همچنین می تواند شامل فعالیت های روزانه مانند بیل زدن در حیاط یا در برف یا در خانه باشد.
0 دیدگاه